DELIRIOS DE FÚBOL I

A todas as persoas que co seu ánimo e a súa lembranza

me animan a compartir con vós neste blog, especialmente

a Anxo Otero Ruiz e Arturo Sánchez Cidrás, insensatos eles.

A todos os protagonistas deste conto e a Sole e Montse,

responsables da revista Entre nós no Instituto A Sangriña

de A Guarda, naquela época.                                                

            Hai anos en non sei que película do Oeste, poida que fose nunha das de Bud Spencer e Terence Hill, escoitaba un diálogo que dicía máis ou menos así:

            " -Temos que rescatar a Smith.

              -Quen é Smith, o teu pai?

              -Non.

              -O teu irmán?

              -Non.

              -Un familiar.

              -Non, peor, un amigo."

         O caso é que algúns amigos e tamén familiares, sempre tan amables, levan tempo pedíndome que atenda o meu blog, que escriba con máis frecuencia. Debo confesar que este blog naceu como tarefa dun curso de formación e nunca pensei en escribir moito nel, máis que nada porque pouco teño que contar, así que co tempo, foise convertendo nun foro no que ía compartindo algúns dos proxectos nos que andaba metido, sen outro propósito. O outro día repasando o interesante blog de José C. Manzano, “La verdad del pajarito” que tedes enlazado nesta páxina, atopeime cun dos artigos que eu escribira sobre os partidos de fútbol cos alumnos, titulado as feras e os vellos, e pareceume que podería ser unha boa idea recuperar os vellos artigos para este espazo.

        A miña intención é compartir con vós uns textos que pretenden ser divertidos, cheos dun humor, se cadra soterrado e agochado nas múltiples referencias; unhas palabras de afecto para coas persoas protagonistas e para cun deporte co que pasei bos momentos; verbas preñadas de gozosas hipérboles pola que se desliza unha intención autoparódica.

           Espero compracer as persoas que me animan a escribir neste foro e ás que tanto agradezo ao seu estímulo.

O LUGAR QUE ME RESISTO A DEIXAR

            (Este artigo foi publicado na revista Entre nós o IESP da Guarda en Xullo de 1994)

           VOSOUTROS. Non hai nada profundo se non é posible soñalo, a realidade máis fonda é a realidade mítica, porque empuxa, por iso quero esbozar a posibilidade de que Don Quixote fose o único perceptor da realidade, que os muíños fosen xigantes e os rabaños exércitos...

           Era unha tarde de gloria e sauna. Miguel “Migueli” berraba máis: “a por auga!” que “A pola pelota!”, unha obsesión contra a deshidratación; pero aquela foi unha tarde de herexía, Miguel demostrara que a omnipresenza non era un atributo exclusivo de Deus. “Á fogueira!” berraban os partidarios do fútbol preeiro e reaccionario. “Ao santoral!” replicaban aos que recoñeceran á reencarnación de Uli Stielike.

           Tamén aquela tarde Mauro Silva recoñeceu o seu nome e Pepe “Bebeto” Monjardín ergueu os brazos tras un gol-longueiro-espalda e berrou: “Que Mauro Silva! É mellor que Mauro Silva! Mauro non meteu un gol en todo o ano! Vaia golazo, che!”. Sigmund Freud aumentaba os seus complexos e Manolo Campos, curado de esquizofrenia recoñeceu por fin o seu nome; quedara gravado nun tiro á escadra, envexa do mesmísimo Zico.

          Pepe “Bebeto” Monjardín é un desafío, o seu fútbol entre preso busca fugas e exaltado de Maio do 68 é unha reivindicación ecolóxica do espazo libre. Aquela tarde demandou os pases ao oco e converteu a José Carlos nunha mutación de Overath e a S. nunha fotocopia de Gento. Aquel día Fran era o seu destino e o gol o seu punto de encontro.

          En 1974 Franz Bekenbauer levantaba a Copa de Campión do Mundo e José Carlos comprendeu que o mellor futbolista é o que fai mellores aos demais. Alemaña non era Bekenbauer, Müller, Overath, Vogts, etc, senón Müller-Bekenbauer, Overath-Bekenbauer, Hoeness-Bekenbauer... José Carlos quixo dar o seu apelido ao balón, cada toque deixara de ser monólogo e era diálogo con vocación polifónica. O kaiser respira tranquilo, nalgún lugar do planeta -case na fisterra- alguén comprendeu o seu fútbol cooperación, foi deseñador de alas e cerebro.

           Unha noite Lev Yashin tivo un pesadelo, unha nova araña negra ía suplantalo, tiña a colocación de Maier, os reflexos de Zamora, a velocidade de Buyo e a sobriedade de Arconada; era un candidato ao ÓSCAR. Parece un rapaz normal, pero demostrou que a distancia máis curta entre dous puntos é o escorzo.

            Aprendeu a fuxida nos partidos de barrio e a samba nas praias do Brasil, o seu xogo entre suburbial e lúdico parece jazz. De súpeto, “Foguete samba”, Miguel para a pelota, ao outro lado un oco inmenso polo que entra José Carlos. Dende entón din que as diagonais de Ronald Koeman son un van intento por igualalo e que Zico se enfada cano o mentan, cría que o seu pase a Junior no mundial de México era insuperable.

               Vicente acostuma a pelexar o balón máis alá do medio campo, o seu é o roubo e o disparo a curta distancia, pero aprendeu nas súas horas de fotógrafo a técnica do flash. Os seus compañeiros din que Vicente ataca sempre pola espalda, do defensa, como os astros do desmarque, e que a súa ubicación devolve ao equipo a súa vocación polos pases de Schuster.

                Fernado e Javier son dous conceptos distintos do fútbol; o primeiro ten vocación de equilibrista, está reivindicando a gracia de Gordillo, parece que cae pero “flota”; a pouco que deixe o balón será a envexa de Nando. Javier é a solidez, disposto sempre a demostrar que o fútbol non é exclusiva de xente co centro de gravidade baixo, as súas “saídas ao ataque” son, pese a súa anarquía, unha arma definitiva.

             O FUTBOL. O meu tacto estemeceuse ao contacto co seu coiro, foi un amor ao primeiro pelotazo. Xa sei que ás veces era plástico ou papel de periódico envolto, acaso tamén Dulcinea era Aldonza Lorenzo. Era un amor posesivo que só quería compartir de pé a pé; pero aínda pequeno axudoume a imaxinar, a agochar, a mostrar e, polo tanto, a ser o caneo de Juanito Gómez, o canonazo de Gerd Müller ou o cambio de ritmo de Cruyff:

               A forza de ser illa comprendín que:

               “Si te quiero es porque sós

                mi amor mi cómplice y todo

                y en la calle codo a codo

                somos mucho más que dos”

                                            (Mario Benedetti)

             E comecei a vivir o fútbol máis global. Agora existía a carreira, o pase ao oco, en diagonal; mesmo o fútbol sen balón: unha sorte de metafísica para espíritos sutis. Daquela vivín no complexo, na imposibilidade de “esparexer bananas” como Garrincha, de converter un pelotazo en comunicación a noventa metros, como Bekenbauer, de danzar como Pelé, na imposibilidade de ser Di Stefano, o home que máis semellaba ao fútbol.

           Ás veces os ventos sin propicios e lévanme o balón á escadra, e os deuses préstanme cola para levar o balón entre os defensas e imáns invisibles atraen o balón desde a miña bota ao pé do compañeiro desmarcado e é esta xenerosidade do balón a que me ata ao seu yunque.

Non sei se isto é realismo máxico ou folletín, quere ser só unha homenaxe á miña única patria verdadeira: a infancia, o lugar que me resisto a deixar e do que sinto nostalxia, aínda que sexa de futuro que diría Ernesto Cardenal e unha homenaxe aos que me devolveron a inocencia e a quixotesca capacidade de ensoñación. Por tanto grazas a Manolo, a Miguel, a Pepe, a José Carlos, a Óscar, a Foguete, a Vicente, a Javier, a Fernando... e ao fútbol.

            Á maioría das persoas citadas neste artigo hai anos que non as vexo e non teño maneira de poñerme en contacto con eles para avisalos desta publicación, de modo que se algúns dos lectores os coñece pregaríalles que lles avisase, e, a eles e a todos, animaríavos a enriquecer o texto cos vosos comentarios.