ADRA

                O pasado xoves 15 de decembro na sede do Museo Liste en Vigo presentouse o nº6 de Adra (Revista dos socios e socias do Museo do Pobo Galego). Adra é unha publicación anual que recolle estudos de diversos investigadores sobre variados aspectos da cultura universal e especialmente da cultura galega, sobre todo do campo da etnografía. É, na miña modesta opinión, unha mostra da capacidade de traballo, de sensibilidade destas persoas e sobre todo da riqueza dos costumes do pobo galego tantas veces esquecidas ou menosprezadas.

                Son malos tempos para a lírica e tamén para a investigación. Este número de Adra tivo dificultades para ver a luz. A crise que todo o cega, que todo o dificulta, fixo que as axudas institucionais e os patrocinios privados desaparecesen polo que a súa publicación é unha pequena milagre froito do esforzo e a xenerosidade dalgunhas persoas, sobre todo o seu Consello de Redacción.

Este blog é un espazo modesto, con poucas visitas; é só un lugar case privado onde comparto cos amigos e con quen queira algunhas das miñas actividades ou as de persoas achegadas, coa única intención de facelas un pouco visibles, pero agora esta tribuna convértese nun chamamento. Apoiar a cultura non é só un acto de xenerosidade, nin unha inversión na procura dunha desgravación fiscal – as axudas económicas ao Museo do PoboGalego (entidade editora), como entidade sen ánimo de lucro, ten a súa correspondente desgravación–, é, sobre todo, un xeito prestixioso de facerse visible no mundo, publicacións como Adra, a través do intercambio de publicacións chegan a institucións moi importantes dentro e fóra de Galicia. Os empresarios e institucións privadas, etc, amantes da cultura galega –sei que hai moitas– teñen aquí unha oportunidade para estar presentes como emprendedores, como amantes da cultura e como seres humanos comprometidos co seu tempo.

Sempre penso que o importante non é comunicar dificultades senón proclamar o realizado, celebralo, quero invitarvos a que leades este número da revista, atoparedes artigos moi interesantes sobre aspectos do pensamento de Benito Feijoo, sobre as fotografías galegas de comezos do s.XX de Jules Gervais-Courtllemont, sobre refráns referidos á muller, sobre as casetas de pescadores de Carnota, sobre o espírito innovador de Pérez Artime, sobre os pergamiños de Johan Núñez d’Aponte, sobre o mestre e poeta republicano Acuña e sobre o propio Museo Liste.

O meu amigo Manuel Aldao e un servidor tamén participamos cun segundo artigo sobre a cultura da auga na nosa Vila, neste caso no lugar de Bon. Como aperitivo do que podedes ler reprodúzovos un fragmento da primeira parte publicado no número 5 de Adra:

              “Este artigo quere máis que saciar curiosidades, provocalas. Pretende ser unha pequena achega a un inmenso e non sempre ben ponderado legado. É unha homenaxe á capacidade dos nosos antepasados para coñecer a natureza e para aproveitar os seus recursos mediante infraestruturas de simple aparencia (os lagos, os sifóns, as redes de presas...) pero enormemente axeitadas ao fin para o que foron creadas; á habilidade para chegar a acordos flexibles, sutís, xustos, para coa a terra e para con eles, sempre baixo a intención de non danar a ninguén.

                   “As augas son xentes”, dicía Derzu Uzala[1]. O Xefe Seattle[2] proclamaba que cada parcela de terra era sagrada e que o murmurio da auga era a voz do pai do seu pai e polo tanto había que tratala co mesmo agarimo co que se trata a un irmán. Son verbas de persoas que sentían a natureza, que se sentían na natureza. Os nosos antepasados tamén aprenderon a dialogar con ela, a comprender os seus cambios, tantas veces previsibles, a sentir os efectos das estacións, das horas do día. Ofrecer novos camiños á auga, cando non se lle impide ser, é unha forma de mostrar agarimo, por iso unha presa pode ser tamén un agasallo, acoller nun lago é unha oferta de fogar; que augas e campos, augas e cultivos se encontren sen dano pode ser, sen dúbida, unha declaración de amor.

                Ás veces os homes dedican demasiado tempo ao cultivo das diferenzas para escavar trincheiras e non para ofrecelas como riquezas comúns. Convertemos a historia nunha terrible páxina de sucesos onde os heroes son os aniquiladores do próximo e avergoñámonos de mostrar o camiñar dos que buscan resolver os conflitos con acordos. Sabemos que a historia que contamos tamén está chea de picarescas e de traxedias porque ningún código pode evitalas totalmente pero debemos sentir un xusto orgullo da capacidade dos nosos maiores para chegar a acordos equitativos, con eles mesmos e coa terra –sagrada non o esquezamos–; acordos que implicaban traballos comúns, respecto polos dereitos alleos, polas diferenzas, porque cada pequeno pago era un mundo, pero  sempre dentro do espírito de que compartir é o xeito máis perfecto de superar a necesidade.

             Diciamos ao principio que máis que unha descrición este artigo quería ser un canto, aceptamos, pois, querido lector, as túas dúbidas, pero comparte connosco que, máis alá de inevitables intermitencias, o esforzo dos nosos devanceiros por adaptarse ao ciclos da natureza, por poñer en común os recursos é do “material con que se forxan os soños”.                                                                                                                                                                                                          

                Estes dous artigos non serían posibles sen a amabilidade dos nosos informantes, persoas ás que quero citar aquí con nomes e apelidos: Manuel Arguibay, José Cruz, Josefa Ferradás Martínez,  Carmen Freire Pousa, José García Novas, Segundo Mandado, Xosé Piñeiro Martinez, Constante Portela, Isabel Portela, María Pousa Ferradás  Manuel Tenorio e Alejandro Vidal Acuña; aos que nos proporcionaron os documentos base do noso estudo: Xosé Estévez Estévez (Checho), José García Novas, Antonio Novas Loira Mónica Porto González e sobre todo o investigador Arturo Sánchez Cidrás; e tamén Xosé Martínez García, profesor e tradutor (ten vertido na lingua galega a varios dos clásicos latinos, abonda con citar a súa tradución de A Conxuración de Catilina de Salustio), polas súas observacións lingüísticas e conceptuais que contribuíron a enriquecer o noso traballo. Grazas a todos.

         Tamén quero agradecer á profesora e amiga Fátima Braña que fixese posible a nosa participación en Adra e a Manuel Vilar as amables e xenerosas palabras para co noso traballo na presentación da revista.

         Espero que Adra siga a ser unha publicación viva, fecunda, que recolla parte da esencia do noso ser  e que a sociedade galega non permita a súa desaparición.

---

[1] Derzu Uzala era un cazador da tribu Hezhen, nómade e animista. Vladimir Arneniev escribiu unha obra do mesmo nome na que narra o seu encontro con este personaxe. Akira Kurosawa levouna ao cine en 1974, obtendo ao ano seguinte o Óscar a mellor película en lingua non inglesa. De esta última obra extraemos a cita.

[2] É de dominio xeral que o discurso que hoxe citamos atópase moi alterado respecto do orixinal.

O MORRAZO CON TODOS OS SENTIDOS

“¿Por qué la necesidad de saber ha de ser enemiga del placer de leer?”

Eduardo Galeano: Ser como ellos y otros artículos

No tempo da insensibilidade, dos balances económicos por enriba de calquera outra razón, sorprende atoparse cunha asociación de industrial e comerciantes como FECIMO (Federación de Comerciantes e Industriais do Morrazo) comprometida co medioambiente con campañas de sensibilización e con actividades e compromisos concretos; implicada na conservación da riqueza histórica e cultural.

No tempo do individualismo, da presunción fatua e mediática, chama a atención a existencia de persoas defensoras da ética do comunitario, practicantes do traballo en grupo. Son dos “bos e xenerosos” que entenden a voz da paisaxe, das palabras antigas, das pedra…

O Morrazo con todos os sentidos (Guía dos recursos naturais e patrimoniais) nace dese espírito común de FECIMO e dos autores, medra no emotivo diálogo coa bisbarra, madura na contemplación da paisaxe, na escoita das augas e dos ventos, na degustación dos froitos do mar e da terra, no olfactear das leiras sementadas, das fragas fragrantes; no roce das areas cálidas e dos musgos dos camiños fondos; pervive pois na sensualidade como alento de reflexión (v. vídeo).

O Morrazo con todos os sentidos, presentada o pasado 25 de Maio no Auditorio de Cangas, non é unha guía ao uso, non pretende descubrir, inventariar, lugares e monumentos, vai máis alá, mergúllase no intento de seducir, de ofrecer a posibilidade de descubrise a un mesmo na paisaxe propia ou invitar a atoparse nunha contorna descoñecida pero sempre túa.

O Morrazo con todos os sentidos é unha memoria, un recordatorio, unha lembranza de todo aquilo que debemos conservar porque é un legado dos devanceiros e que non nos pertence a nós senón as xeracións vindeiras. Conservar que implica necesariamente avanzar, evolucionar, mellorar, progresar e esta é unha tarefa de todos e cada un de nós.

Dende o punto de vista estrutural a guía divídese en catro capítulos, un por cada concello: Marín, Bueu, Cangas e Moaña, cada un deles cunha cor característica para facilitar ao lector foráneo a pertenza dun monumento a unha ou outra vila. Ao final de cada capítulo existe unha ruta de sendeirismo para os amantes do camiñar. Acompañan a guía un mapa de cada poboación coa posición dos restos e lugares máis salientables. Con todo o característico desta obra é que non é unha mera descrición, quere contar, narrar, os lugares, os monumentos, as historias…por iso adopta formas literarias diferentes para cada concello: un diálogo, unha carta, un consello, unha reportaxe, porque a necesidade de saber non é inimiga do pracer de ler, segundo a acertada sentencia de Galeano.

Non podo rematar esta breve recensión sen falarvos dos autores, persoas que inverteron o seu tempo e saber a cambio do “lucrativo” interese de compartir a riqueza desta comarca. Deixádeme que vos fale deles, aínda que sempre foxen das cerimonias públicas, que o faga con certa solemnidade en homenaxe ao moito que aprendín con eles neste camiño que transitamos xuntos e na que me tocou a honra de ser o coordinador.

Belarmino Barreiro Rosales: filólogo, arquiveiro do Concello de Bueu onde desenvolveu unha importante labor de organización e recuperación de documentos de grande interese histórico. Autor de obras como En la ruta del románico: La iglesia sanjuanista de Santa María de Cela ou “A adscrición municipal do arquipélago das Illas Ons e Onza”.

 Roberto García Causo, historiador e cronista deportivo, foi redactor da revista do Sporting de Xixón e do semanario Don Balón, co autor da obra Mares e terras do Morrazo.

Xosé Manuel González Barreiro “Oli”: mestre, colaborador da Revista Galega de Educación e coordinador da editorial Kalandraka. É un prolífico e premiado autor de literatura infantil e xuvenil. Da súa obra está traducida a varios idiomas cómpre mencionar, Anibal quere encoller, O pirata de lata ou Once damas atrevidas. Tamén participou no ensaio Unha maré de palabras (contribución ao léxico do Morrazo) ().

Manuel Pérez Rúa é sociólogo, traballou nun estaleiro ata a reconversión industrial, na actualidade é coordinador cultural do Concello de Moaña, foi galardoado co premio Ramón Piñeiro de ensaio 2009 pola súa obra Domingos de calcetíns brancos. Retrato do cambio social da xeración de 1950, con anterioridade publicara Moaña e participou na redacción do libro Galicia SL.

Manuel Reboredo Tajes, profesor de ensino secundario, doutor en historia cunha tese titulada: A cultura castrexa nos vales dos ríos Lérez-Almofrei e Verdugo-Oitavén, ten publicados numerosos traballos sobre a patrimonio no Concello de Cotobade.

Sonia Valladares Rodríguez traballa na Universidade de Vigo e é enxeñeira en Telecomunicacións,  colaboradora na Tribuna Libre do Faro de Vigo, autora de varios relatos breves e coautora dos seguintes artigos:"Information and Communication Technologies in Higher Education. How do students perceive their benefits?" , presentado no congreso: SIIE’09: XI INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON COMPUTERS IN EDUCATION, "Information technologies in higher education. A student perception survey" e "Female Engineering Students’ Perception on the use of Information technologies".

Juan Carlos Villegas García: historiador, ten publicados distintos traballos sobre o patrimonio de Marín na revista Portocelo e colaborado en numerosos textos divulgativos sobre a historia desta vila. Na actualidade está a rematar un estudo sobre os muíños do Río Loira.

Anímovos a todos a ler a guía e a achegarvos á Península do Morrazo.

URBI ET ORBI (Dende o galego para o mundo)

                O escritor Álvaro Cunqueiro proclamaba que hai terras que son “viciosas de camiños”, terras que son camiños, condenadas eterna e gozosamente a ser transitadas, a ser levadas de aquí acolá nun camiño de quitaepón. Terras que “here, there and everywhere”, como a canción dos Beatles, teñen falas que deben ser celebradas, urbi et orbi, bendicidas porque os camiños, como tamén dicía o mestre de Mondoñedo, son como os sucos e “así como os sucos dan o pan, os camiños dan as xentes, as falas, os países…” É seguro que todas as terras son camiño e todas dan falas.

                Sucede que nesta fisterra do atlántico hai unha fala, bendicida de versos e de prosas centenarias e contemporáneas, bendicidas de palabras que voan para pousarse, para aniñar no corazón de calquera ser humano sensible.

                O pasado xoves, día 12, presentouse na librería Maraxe, en Cangas do Morrazo, Urbi et orbi (Dende o galego para o mundo) un libro que é unha celebración, un intento de mostrar como a sensibilidade de moitos acolás é quen de acoller historias de acá. Urbi et orbi non é pois un tratado sobre as traducións da literatura a outras linguas senón unha feira, unha sorte de zoco, con postos de medio mundo no que aparecen textos orixinariamente galegos, vertidos en novos recipientes.

                Esta publicación debida a Henrique Harguindey, Xosé Martínez, Ramón Rocamonde e un servidor, ten a súa orixe nunha exposición escolar apoiada polo equipo de Dinamización e Normalización Lingüística do IES María Soliño de Cangas, coordinado polo profesor Ismael Vide. Trataba de espertar entre os educandos unha ollada sorprendida sobre unha literatura que acaso por próxima non era percibida dabondo, trataba de espertar miradas novas a partir de miradas alleas; ao fin e ao cabo un acaba por ser distinto contemplado nuns ollos amantes.

                Aquela mostra converteuse en libro porque precisaba permanecer no tempo, porque tiña que chegar a novas mans, porque había que recoller novos aspectos que non cabían no antigo formato. O texto consta de tres partes, unha introdución, unha explicación dos principios que a inspiraron, do proceso de elaboración e dos aspectos históricos e lingüísticos máis salientables. Reproducimos a continuación un fragmento deste limiar:

Acaso non hai nada que axude máis a medrar que a capacidade de asombro, a sensibilidade que nace do rexeitamento da indiferenza como actitude vital. Ao noso carón están presentes realidades fecundas que non percibimos a forza de non contemplalas con ollos virxes. Moitas veces a ollada dun sueco, como Staffan Mörling, fascinado polas pequenas embarcacións, a dun poeta xaponés, como Akocha Koato, para quen “as marisqueiras[1] peitean areas”, a dun ruso, como Roman Jakobson –xenio incuestionable da lingüística–, sobre Martín Códax, lémbranos riquezas que xa case non notamos. O máis triste é que aquí, no país, persoas que deberían coñecer, destacar e fomentar a nosa cultura, cualifícana de “ensimesmada e pechada”, como se fose menos universal falar das memorias dun neno labrego ca das peripecias dunha familia de Oklahoma explotada pola usura capitalista durante a Grande Depresión; como se denunciar as complicidades co nazismo puidesen valer dous Premios Nobel e, en cambio, narrar a barbarie represiva da Guerra Civil e a posguerra española fosen temas impropios da creación literaria; como se falar da fundación de Roma, da Guerra de Troia, do Dublín de principios do século XX, fose menos local que falar de Auria, de Compostela ou de Lestrove. Non deixa de ser curioso que se empregue o adxectivo pechada para se referir a unha literatura chea de Sinbad, de Merlín, de Percival e tantos outros personaxes de acolá. A literatura galega asemella máis o espello borgeano, aquel que nos descobre, no reflexo, unha realidade nova pero semellante, porque o sentir dos galegos, contado nunha lingua propia  – polo demais universal–, é unha emoción pola que calquera ser humano pode transitar, pola que calquera ser humano pode navegar…

                O segundo apartado é unha mostra de textos no orixinal galego acompañados da súa versión noutras linguas. Tenta ser un escaparate da maioría dos idiomas (foi imposible conseguilos todos) aos que se verteron escritos literarios galegos, coidando que aparecesen, polo menos, unha obra por idioma e autores de todas as épocas e tipos de literatura pois, por exemplo, a literatura infantil e xuvenil galega ten unha repercusión exterior extraordinaria.

                A terceira parte reproduce (VER VÍDEO) unha entrevista con Xosé Luís Méndez Ferrín na que o autor reflexiona sobre os aspectos máis salientables da tradución: Existe a literatura universal ou existen literaturas? É a obra versionada a mesma que a orixinal? Que sinte un autor ao verse traducido a outras linguas?...

                Urbi et orbi non é unha obra só dos autores, é posible grazas a colaboración de moitas persoas, dos escritores e editores galegos que “bos e xenerosos”, entendedores do noso proxecto, cederon os seus dereitos para que os seus textos puidesen ser reproducidos; dos membros dos equipos directivos e do Departamento de Normalización e Dinamización Lingüística do IES María Soliño; do maquetador Fernando Soliño, traballador sensible e artista que deu fermosura a este obxecto, de Xosé Bangueses, presidente de FECIMO, amigo e sementador de cultura, e doutras persoas que quedan no silencio deste blog pero non na indiferenza da nosa emoción.

                Urbi et orbi naceu do agarimo, do amor profundo a unha lingua, e tamén do deleite da lectura literaria e do deleite culinario dos manxares cos que, moitas veces, nos agasallaban nos momentos de traballo. Nel está encerrada unha marabillosa historia de amor, mostra clara da forza que a literatura, calquera literatura, a galega tamén, ten na vida das persoas.

Porque “todo el ritmo de la vida pasa/ por este cristal de mi ventana…/¡Y la muerte también pasa!” como sabiamente dicía León Felipe, deixádeme que remate con outro fragmento do libro, unha mostra de amor constante máis alá da morte:

William Rueter é un artista canadiano. En Toronto ten unha pequena editorial artesanal, The Aliquando Press.  A súa muller, Marilyn, axúdao na edición de libriños que son verdadeiras xoias.

                En 1995, William e Marilyn fan unha viaxe a Nova Iorque e no norte de Pennsylvania, nun centro comercial, descobren un disco de música do século XIII que os deixa totalmente fascinados. Prometen viaxar a Europa para seguiren o roteiro daquela música.

               Infortunadamente, aquela sería a súa derradeira viaxe: en xuño do mesmo ano Marilyn ingresa nun hospital para un transplante de médula ósea e debido a inesperadas complicacións fina en xaneiro de 1996.

               William publicará nese ano un precioso libriño que dedica For Marilyn, always: “Este libro foi realizado para celebrar a vida de Marilyn Rueter e para honrar a súa memoria. O seu amor estará sempre connosco”.

               Entendemos ben os gravados do artista, dúas ilustracións en anverso e reverso que forman no fondo tan só unha, dous rostros que veñen sendo o mesmo: o amigo e a amada, o amado e a amiga.

               E resoan con toda a súa tristura as palabras dun dos poemas daquel disco, reproducido na páxina da dereita na versión inglesa de Rueter, co texto en lingua orixinal na páxina da esquerda:

                                               No one is here  
                                               to care for my  
                                               except my eyes,              
                                               always weeping:            
                                               so deeply in love.

                                               I have no one   
                                               to watch over me,         
                                               only my eyes    
                                               ever weeping:  
                                               so deeply in love.

               Son –é claro– versos de Martín Códax[2], o poeta galego da ría de Vigo, escritos hai oitocentos anos.

               Palabras que alancan por riba dos océanos, que choutan por riba dos séculos.

Pois se Martín Códax segue cantando para un corazón canadiano, se Rosalía segue a falarlle á xente de hoxe, remocicada en novas linguas, se os nosos escritores son quen de facer abalar o sentimento de habitantes de toda a rosa dos ventos neste século XXI, daquela é certo que a forza do noso amor non pode ser inútil.

Por máis que a falta de coidado e agarimo ameace con sepultar a nosa fala baixo mil invernos, a vontade de vivir dun pobo haos virar en mil primaveras máis para a lingua galega.

Para saber máis: Entrevista na radio.

---

[1] En galego dentro do xaponés orixinal.

[2] Cantigas de amigo. Martim Codax. The Aliquando Press. Toronto, 1966. O libro, de só 60 exemplares de tiraxe, gañou un dos premios que en 1998 concedeu a Canadian Bookbinders and Book Artist Guild con ocasión do seu décimo quinto aniversario.

La virtud del momento

                Moitos pensadores opinan que a misión da cultura é resistir e non deixan de ter razón porque é preciso non resignarse, non abandonar cando ao redor o descoñecemento prepotente, a explotación cínica, a indiferencia criminal...parecen campar ás súas anchas. Con todo, a cultura, a creación artística, ten outra finalidade aínda máis urxente: sementar esperanza; construír aquí e acolá oasis de sensibilidade, illotes na procura de sabedoría máis alá dos saberes. Por iso a aparición, máis se cabe nun momento de crise económica, dunha editorial é sempre unha boa nova, unha noticia fecunda. Celebremos pois o nacemento de “La Galbana”.

                “La Galbana” comeza a súa andaina coa publicación de La virtud del momento, a obra poética de Ana Baliñas entre os anos 1994 e 2007. A autora leva xa uns anos delitándonos coas súa creación. No ano 1995 recibe un accesit do Premio Fernando Esquío pola súa obra Varias. Como o seu nome indica trátase dun texto de temática e estilos variados. Ofrecemos ao lector deste blog un exemplo de poesía neotrobadoresca, recuperadora das cantigas de amigo medievais, tan fondamente arraigadas na poesía galega.

Amor de amar amante
amado amigo meu:       
en paisaxe namorada das amoras          
con branca xesta branca,            
espello do sol morno da invernía.          

Amor de amar amigo:  
baixo do voo estrañísimo das garzas     
as xunqueiras duplícanse na auga.         

Amor da amar amado  
amante amigo meu:     
en paisaxe de rochedos namorados     
polos seus ollos,             
polos seus ollos seus    

de azul e ceo tépedos.

                En 1996 é galardoada co premio Premio Extremadura Joven de Poesía en 1997 pola súa obra La oración de la piel

ENCUENTRO II: la oración de la piel

Alerto entre mis dedos la voz de una caricia,

diana silenciosa contra el toque de queda.

Ese roce absoluto desarma la milicia,

alumbra la esperanza de vivir en la veda

para el hombre y sus actos, el final de la caza.

Contra el tren de la muerte, la hierba temblorosa.

La oración de la piel contra el dios de la raza.

Contra el sí que encadena, el no que nos esposa.

La explosión de alegría contra el decreto a nada.

Contra el poder que aturde y el ojo del negocio

me atengo a las razones, la palabra gastada.

Me niego a que me dicten el gusto el odio el ocio

para ser el fantoche de su paz y su guerra.

Al calor de tu piel, me apunto a la trinchera

y enarbolo la duda, mi bandera cansada.

                Ademais  foi finalista dos certames ’Gil de Biedma’, ’Antonio Machado’, ‘Ciudad de Badajoz’, ‘Rosalía de Castro’.

                A súa faceta como creadora non se limita ao campo da poesía senón que explora xéneros como o relato, pronto veremos nesta editorial unha mostra, e o guión cinematográfico. É responsable, xunto con José C. Manzano de documentais como os da serie El lince con botas e de outros como Cielo e infienro(el concepto de droga y las substancias psicoactivas)  ou El soliloquio del farero; e de obras de ficción como La flor del Helecho Real, o La ilusión

Non podería rematar esta pequena semblanza sen comentar dúas facetas, se ben menos exploradas, non por elo menos interesantes: a súa faceta de actriz e de xadrecista. Foi a protagonista da xa mencionada La flor del Helecho Real (ver vídeo) e disputou algunhas competicións de xadrez con resultados máis que dignos.

La virtud del momento é un compendio de varios libros: Examen de conciencia (1994-1995), Tristia (1996), Al final de la fábula (1997), Ridícula erección de primavera (1998), Poesía/ La muerte entre dos viajes/ Puntos subversivos (1998), Zaratustra y el tiempo (1999), Lunas crecientes (2000), ¿Tristes? tópicos (2000), Ilusiones, definiciones y otras adivinanzas (2000), e, por último, Nuevo libro” (2007). Nel atoparemos temas como a reflexión filosófica e existencial, a crítica social, o erotismo, o amor...pero ese é un océano no que che corresponde a ti mergullarte. Simplemente, a modo de aperitivo, van estes poemas:

            I

Lo siento, Ulises, el telar             
comienza a fatigarme. 
¿Qué te crees que no tengo yo circes?
¿Qué a mí no me fascinan los cruceros por mar?            
Los pretendientes, es verdad  
son un coñazo 
pero me aburren más las cuentas de palacio.   
Ya sé que no viajas por placer  
que un hombre debe ganarse la vida   
que me has escrito tres cartas y me traerás un regalo...              
Sin embargo... 
Telémaco ya está crecidito        
hasta él me dice que salga.        
Hay un cabrero que me gusta mucho.  
Creo que voy a cambiarme de oficio.    
Firmado              
Penélope           
que se hartó de esperarte.       
Postdata: Cuando vuelvas         
intenta no cargarte mucha gente.          
Ya no tuya         
y que haya suerte

                II

Si tú tuvieras un río

de pamema

corriendo por las venas

no serías más dulce.

Si tuvieras un bosque

de elefantes

en vez de sólo un cerebro

no serías más sabio,

que lo eres.

Si te viera esta misma mañana

por primera vez

no te amaría menos,

pero seguramente lo haría con menos razones a favor ya estipuladas.

A cambio y por mi parte tendría a mi favor

(para engañarte mejor

y lograr que me quisieras)

el importante factor de la sorpresa.

Hoy, con bata y con ojeras,

no es seguramente el momento mejor para decirte,

-¡mi amor, buenos días! ¿qué tal has descansado…?-

estas cosas

Os Mooddy Blues publicaron, hai moitos anos, un álbum titulado Os días do futuro pasado. No prólogo defendiamos que:  “Si la poesía tuviese que recibir un nombre, este sería esperanza. Sería esperanza porque nos recuerda cuánta belleza existe aún en el universo, cuántos momentos-canto podemos celebrar los humanos, cuántos instantes son capaces de transportarnos más allá de lo visible. La lírica es, por tanto, nostalgia del futuro. La obra de Ana Baliñas es, según sus propias palabras, un trampolín  “para decir adiós a la topera”, es, en sí misma, una encarnación de la esperanza, una prueba irrefutable de que un tiempo y un mundo mejores son posibles a través de la belleza.

La poesía nos traslada al paraíso por eso, después de haber entrado en él, de haber perpetuado el contrapecado original ya no podemos dejar de sentirlo, ya no podemos impedir que transite con un atrevimiento gozoso e íntimo, ya no podemos vivir sin la apremiante esperanza de “un nuevo verso” por tanto, la última página de este libro es el comienzo de la nostalgia del texto que vendrá y estoy seguro de que la autora no se atreverá a defraudarnos.” Por iso, vai aquí un día do futuro pasado, un poema escrito hai tempo, pero futuro porque estará dende agora entre nós, espero que para o noso deleite.

DO FONDO ESCUMA DADA

Un nó de pecho mar,

tronzadamente inzado no teu peito.

Fixéronte de auga tan por dentro

que é imposible que fiques moito tempo.

( Dóeme o teu berro                     ( Trábame forte

 a brétema crebada                         un tanto a desespero

 o teu tremor estrano     a carraxe que agachas

 escravo do silencio)        naquela espera eibada)

Sufro da anguria verde

que se che cae da ollada grolo a grolo

do medio dos teus ollos

que esbara pouco a pouco en azul tolo

Mais sinto sobre todo

a forza do que gardas ( Ti nunca coñeciches o que calas)

No máis fondo de ti

toda a mar desceibada.

Do máis fondo de ti

- Tenrura

   escoa

   escura-

a escuma fica dada.

Benvida pois a editorial “La Galbana”, no seu nacemento desexámoslle unha longa e fecunda vida. Parabéns a autora dos versos pola súa calidade e sobre todo por dotar a este mundo de novas e fermosas razóns para crer no ser humano e por saciar un pouco a nosa nostalxia do futuro..